“De overgrote meerderheid van depressies genezen”

alleen al in de Europese Unie is de zorg voor depressie goed voor 1 procent van het bruto binnenlands product (BBP) aan gezondheidszorg als gevolg van de mate van arbeidsongeschiktheid van de patiënt tijdens het lijden aan depressie. Het goede nieuws is dat, in de meeste gevallen, het is opgelost, zelfs als terugvallen moet worden voorkomen met de daaropvolgende follow-up. Het grootste risico voor de patiënt is zelfmoord.
Wat is de incidentie van alle vormen van depressie in Spanje?
het totale cijfer is dat 8-10% van de bevolking tijdens hun leven een episode van depressie heeft gehad of zal hebben. Het is een aandoening met een belangrijke geassocieerde handicap, waardoor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voorspelt dat het de belangrijkste oorzaak van invaliditeit in 2030 zal zijn.
ook de directe en indirecte uitgaven voor de samenleving, die in de Europese Unie niet minder dan 1% van het bruto binnenlands product (BBP) bedragen, zijn opmerkelijk.
ten slotte is zelfmoord de meest gevreesde complicatie van depressie. Het risico is 21 keer hoger bij patiënten met depressie in vergelijking met de algemene bevolking, en we hebben het over de belangrijkste doodsoorzaak bij mensen jonger dan 40 jaar. Daarom is depressie een groot gezondheidsprobleem.
treft het mannen en vrouwen in gelijke mate?
het percentage is hoger bij vrouwen dan bij mannen, met een verhouding van 2-3 tot 1. Vrouwen zoeken gemakkelijker psychologische hulp; aan de andere kant neemt de mens, in grotere mate in een situatie van psychologisch lijden, zijn toevlucht tot de consumptie van giftige stoffen of ontwikkelt gedragsveranderingen.
dit geslachtsverschil wordt beïnvloed door hormonale factoren, aangezien er momenten in de levenscyclus van de vrouw (vooral postpartum en climacterisch) zijn met een grotere vunerability. De leeftijd van begin van depressie is variabel, tussen de tweede en vijfde decennia van het leven.
Wat is uw prognose en hoe wordt deze behandeld?
de belangrijkste boodschap is dat de overgrote meerderheid van de depressies genezen, zelfs als behandeling nodig is om recidieven te voorkomen. Er is een percentage van meer resistente gevallen, die moeten worden behandeld in gespecialiseerde zorg, vaak met psychiatrische comorbiditeiten, giftig misbruik of zelfmoord risico. Maar over het algemeen moet de toekomst van de behandeling van depressie met hoop worden benaderd, omdat we ons steeds meer bewust zijn van de onderliggende hersenmechanismen, we veilige en effectieve behandelingen hebben en we nieuwe lijnen van wetenschappelijk onderzoek in ontwikkeling hebben.
om de prognose te verbeteren, is het essentieel dat de arts de richtlijnen van de klinische praktijk volgt, die homogeniseren en de kwaliteit van de zorg verhogen. Het therapeutische doel, op dit moment, streeft ernaar dat de patiënt niet alleen de symptomen vermindert, maar de functionaliteit herstelt, zodat hij de taken van zijn dag tot dag uitvoert zoals hij voor de ziekte deed.
Er dient aandacht te worden besteed aan de aanwezigheid van residuele symptomen, dit zijn symptomen die na verbetering blijven bestaan en die de gebruikelijke activiteit van de patiënt blijven beperken. Ze manifesteren zich meestal als cognitieve problemen (gebrek aan aandacht of geheugen), somatische symptomen, slapeloosheid of verlies van seksuele eetlust. Ze zijn niet zo duidelijk als verdriet, hopeloosheid of schuld, maar ze voorkomen dat de patiënt terugkeert naar het normale leven. Vandaar de noodzaak om ze op te sporen en te behandelen.
zijn er nieuwe therapeutische perspectieven?
nieuwe ontwikkelingen doen zich voor, zowel op farmacologisch als op psychotherapeutisch niveau. Farmacologisch zijn er onlangs nieuwe producten verschenen met nieuwe werkingsmechanismen en eigen kenmerken (zoals bijvoorbeeld vortioxetine, met een multimodaal mechanisme en een uitstekend cognitief profiel; agomelatine, met een specifiek melatoninerg agonisme; desvenlafaxine, met een zeer gunstig interactieprofiel…) en veel betere tolerantie bijvoorbeeld op cognitief, metabolisch of seksueel niveau (omdat het een frequente bijwerking is in oude antidepressiva).
in de nabije toekomst valt de potentiële commercialisering van ketamine op, die in eerste studies snelle en veelbelovende verbeteringen aan het licht heeft gebracht. En in de psychotherapie zijn er ook nieuwe interventies, bijvoorbeeld op basis van mindfulness, die opmerkelijke resultaten laten zien.
Wat is de oorzaak?
in plaats van te spreken over kennis van de oorzaken, zijn er verklarende modellen van depressie, die neurobiologische factoren combineren (zoals erfelijkheid, biochemische onbalans, veranderingen in de structuur en functie van de hersenen…) en cognitieve (automatische schema ‘ s en gedachten die een lage stemming te configureren).
op het gebied van genetica weten we dat er meerdere genen betrokken zijn die met elkaar interageren en een kwetsbaarheid voor de aandoening vormen. In interactie met omgevingsfactoren ontwikkelt het fenotype zich al dan niet.