JUDGES 19: THE STORY of THE UNNAMED WOMAN

door: Christine Mafana

Abstract

de waarde van een culturele context kan vaak verloren gaan in de vertaling. Bij het vertalen van de manier van leven van een ander mens laat taal ons vaak in de steek omdat het niet de nodige equivalenten geeft. Het verhaal van de concubine in Richteren 19 is een voorbeeld van waardeverlies in de vertaling. Het woord concubine wordt vaak geassocieerd met Seksueel expliciete relaties. Echter, in sommige culturen zoals de mijne, kan concubine een lagere status vrouw vertegenwoordigen die geen bruidsprijs heeft ontvangen. Dit wordt een uitdaging om te vertalen als westerse culturen niet het bruidsprijs huwelijk systeem hebben. Het begrip van dit verhaal kan worden verrijkt wanneer men begrijpt de volle waarde van de naamloze vrouw in deze passage. Dit verhaal is me dierbaar, omdat het culturele context bevat die ik kan relateren aan als een Zimbwean-Amerikaan.

Article PDF: Het verhaal van de naamloze vrouw

rechters 19: Het verhaal van de naamloze vrouw

22 terwijl ze zich vermaakten, omsingelden de corrupte mannen van de stad het huis en sloegen op de deur. En zij zeiden tot den ouden man, wiens huis het was: breng uwen gast, opdat wij hem misbruiken. 23 en de heer des huizes ging tot hen uit, en zeide: Neen, mijn broeders, weest niet zo boos. Aangezien deze man mijn gast is, Bega deze misdaad niet. 24 Laat mij liever mijn dochtertje of zijn bijwijf uitbrengen. Verkracht hen, of doe met hen wat je wilt; maar tegen de man moet je deze moedwillige misdaad niet begaan.”25 toen de mannen niet naar zijn leger wilden luisteren, greep de man zijn bijwijf en duwde haar naar buiten. Ze hadden relaties met haar en misbruikten haar de hele nacht tot de volgende ochtend, toen ze haar lieten gaan. 26 en bij het aanbreken van den dag kwam de vrouw, en stortte in, aan de deur van het huis, waarin haar man te gast was, en zij lag tot den morgen. 27 toen haar man zich te dien dage opmaakte, en de deur van het huis opende, om zijn reis voort te zetten, zo lag aldaar de vrouw, zijn bijwijf, aan de deur van het huis, met haar handen op den dorpel. 28 En Hij zeide tot haar: Kom, laat ons gaan.; maar er was geen antwoord. Dus de man zette haar op een kont en begon weer naar huis. 29 en als hij naar huis gekomen was, nam hij een mes aan het lichaam zijner bijwijf, en sneed haar in twaalf stukken, en zond ze door het land Israels. 30 en een iegelijk, die dit zag, zeide: niets is gedaan of gezien, van dien dag af, dat de Israelieten uit Egypteland opgetogen zijn, tot op dezen dag. Neem er nota van en zeg wat u van plan bent te doen.”Rechters 19:22-30 (NAB)

in tegenstelling tot de meeste verhalen in de Bijbel waarin we een meer beleefde en verwaterde manier kunnen vinden om het verhaal op de zondagsschool te onderwijzen, heeft rechters 19 geen dergelijk geluk. Er is geen triomf voor God en zijn volk en geen held te bewonderen. Misschien wel het meest ongelukkige deel van het lezen van dit verhaal is dat het geen gelukkig einde te komen; het verhaal leidt alleen tot onuitsprekelijke tragedie. Lezers van dit verhaal hebben geprobeerd om een manier om zin van deze tekst te vinden, maar de vraag is hoe? Hoe verklaren we deze tekst en nog ingewikkelder, Wat nemen we uit deze tekst? In mijn eigen poging om deze “tekst van terreur” beter te begrijpen, heb ik talloze wetenschappelijke interpretaties en perspectieven besproken over hoe dit verhaal kan worden gelezen en de contexten die deze lezingen voor lezers inhouden. Naast deze wetenschappelijke interpretaties, voeg ik in mijn eigen begrip van de tekst uit mijn eigen culturele context als een Zimbabwe-Amerikaanse vrouw.

in Richteren 19 worden we voorgesteld aan een man uit het heuvelland van Efraïm, van wie gezegd wordt dat hij een concubine uit Bethel in Juda heeft meegenomen. Om samen te vatten Judg 19:2-10 we leren dat de concubine ontrouw is aan hem en ze vertrekt dan om terug te keren naar het huis van haar vader. Na vier maanden gaat de man samen met een bediende de concubine uit het huis van haar vader halen. Bij zijn aankomst praat hij lieflijk met haar en ze verwelkomt hem in het huis van haar vader. De man wordt met grote vreugde begroet door zijn schoonvader en zijn schoonvader ‘ s gastvrijheid strekt zich uit voor vier dagen, totdat de man uiteindelijk weigert om nog een nacht te blijven. De man neemt zijn bijvrouw en dienaar en gaat naar Jebus. In Rechters 19:11-21, de man probeert een plek te vinden om te rusten voor de nacht als het donker is geworden voordat ze hun bestemming bereiken. De dienaar stelt voor te stoppen onder de Jebusieten voor de nacht en de man weigert om te blijven in de stad, omdat het een vreemd land en de mensen zijn niet van Israël. In plaats daarvan gaan ze richting Gibea en helaas verwelkomt niemand hen in hun huis, behalve een oude man die ook uit het heuvelland van Ephraim komt. De man nam ze mee naar zijn huis en breidt grote gastvrijheid uit door zijn gasten voeten te wassen, zijn gasten iets te drinken en te eten te geven en zelfs de paarden te voeren.

in rechters 19: 22-30 wordt het verhaal echter slechter. Een groep van mannen die worden beschreven als “slecht”, roepen naar de Oude man, zodat hij zou brengen zijn gast voor hun eigen plezier. De Oude man weigert en biedt in plaats daarvan zijn eigen maagdelijke dochter en de concubine in plaats van de mannelijke gast. De concubine wordt dan gegeven aan de mannen om te doen wat ze willen met haar verleend met de toestemming van haar man. De “slechte” mannen blijven haar groepsverkrachting tot de ochtend wanneer ze haar vrijlaten. In Richteren 19: 26 gebeurt er iets vreemds in de vertaling; de auteur verwijst niet langer naar de man als een echtgenoot, maar een meester. “26: bij het aanbreken van de dag ging de vrouw terug naar het huis waar haar meester verbleef, viel voor de deur en lag daar tot het daglicht (NRSV).”Voor de rest van het verhaal gebruikt de NRSV-vertaling het woord “meester” in plaats van “echtgenoot”; dit leidt tot de vraag waar zij een vrouw van mindere status of een seksuele slaaf van deze man is.In Death and Dissymmetry suggereert Meike Bal dat de vertaling van het Hebreeuwse woord pileghesh uit zijn context gehaald kan worden omdat het oorspronkelijke woord dat gebruikt werd om de vrouw te beschrijven uit zijn context gehaald kan worden vanwege verschillende culturele ideeën.Het Europees-Amerikaanse culturele idee van een concubine wordt vaak begrepen als “slaaf” door oudtestamentische geleerden, maar Bal weerlegt het begrip omdat de teksten niet noodzakelijkerwijs communiceren dit idee. Zij wijst erop dat in de meeste teksten de term een vrouw met een lagere status lijkt te betekenen. Ze argumenteert ook deze positie omdat de man emotionele gehechtheid had getoond door haar uit het huis van haar vader te halen. Bal gaat dan verder met te zeggen: “haar status als vrouw wordt aangetoond door het feit dat haar verkrachting wordt gezien als een overtreding tegen haar man, ernstig genoeg om oorlog te rechtvaardigen.”

hoewel Bal wijst op het belang van de genegenheid van de man voor de vrouw eerder in het verhaal, denk ik dat haar analyse niet voldoende kritiek op de feitelijke handeling van het vrijgeven van de concubine aan de mannen buiten. Hoe kunnen we die wrede daad waarnemen op een manier die het nog steeds mogelijk maakt om een man en vrouw relatie te stellen? Een betere achtergrond en uitleg van wat het zou betekenen om een concubine te zijn in deze periode van tijd wordt gegeven in een analyse door Gale Yee in rechters& methode: nieuwe aanpak in Bijbelstudies. Ze richt zich op verwantschap en huwelijk en hoe het huwelijkssysteem werkte in deze samenleving. Ze legt uit dat “een concubine een vrouw was wiens voortdurende aanwezigheid binnen het gezin niet afhankelijk was van economische regelingen.”Een concubine zou een tweede vrouw zijn en zou kunnen worden gebruikt om meer nakomelingen te produceren of als de man al nakomelingen had, werd ze gebruikt voor seksueel genot. Een meer unieke benadering die Yee brengt is de economische waarde van de concubine. In de oude samenleving als een man geen kinderen kon baren met zijn vrouw, “kan een concubine worden gebruikt om een erfgenaam te verkrijgen, omdat ze de economische basis van het huwelijk niet bedreigt.”De concubine werd in wezen niet beschouwd als een erfgenaam van een van de rijkdom, omdat ze niet dezelfde status van haar kinderen bezat.

een ander perspectief dat helpt de onbegrepen realiteit van dit verhaal te verduidelijken is van Ken Stone. Stone onderzoekt de selectie door zich te richten op rechters 19:2, en door de vraag te stellen hoe de vrouw precies ontrouw was geweest. De Hebreeuwse versie suggereert dat ze zichzelf had ‘geprostitueerd’ wat seksuele ontrouw impliceert. Maar de Griekse versie stelt in plaats daarvan dat de vrouw ” boos werd.”Stone analyseert hoe de term “prostitutie “een andere betekenis kan hebben door te zeggen dat “de” prostitutie ” van de vrouw niet verwijst naar letterlijke seksuele ontrouw, maar een soort metafoor is voor het feit dat ze haar man verlaat. De daad dat ze haar man verliet en naar huis terugkeerde is op zich cultureel gezien onaanvaardbaar in deze tijd. De auteur suggereert dat dit misschien de reden is waarom zo ‘ n harde taal wordt gebruikt om de vrouw aan te spreken. Een andere vraag die lezers kunnen stellen bij het lezen van deze tekst is waarom de gastheer besluit om de vrouwen aan te bieden in plaats van zijn mannelijke gast. Waarom niet een mannelijke bediende of familielid aanbieden? De gastheer was bereid de waardigheid van de twee vrouwen op te offeren voor de bescherming van een mannelijke gast. Stone werpt licht op waarom de gastheer ervoor kiest om dit te doen door te zeggen: “blijkbaar werd de seksuele overtreding van vrouwen minder beschamend geacht dan die van mannen, althans in de ogen van andere mannen. Een dergelijke houding weerspiegelt zowel de sociale ondergeschiktheid van vrouwen als het feit dat homoseksuele verkrachting werd beschouwd als een bijzonder ernstige aanval op de mannelijke eer.”Het doet me verdriet te denken dat een man zijn eigen dochter zou aanbieden voordat hij een mannelijke vreemdeling in gevaar zou brengen. Dit is een geweldig voorbeeld van de vrouwenhatercultuur en de mishandeling van vrouwen in die tijd.In Judges and Method verklaart Gale Yee uitvoeriger de inconsistentie in de vertaling, waarin de relatie tussen de concubine en de man verandert van die van een “echtgenoot” in een “meester”. Zoals we al weten worden concubines geassocieerd met het zijn van secundaire of lagere status echtgenotes. Yee legt uit hoe deze secundaire status kan resulteren in een minderwaardige relatie met een man dan wanneer ze een vrouw was. Ook al moeten vrouwen ondergeschikt zijn aan hun echtgenoten, “de pileghesh verdraagt een dubbele ondergeschiktheid in haar positie als secundaire vrouw. De inferieure status van de vrouw in ons verhaal is vooral voorgevoeld na de verkrachting, wanneer de tekst haar man beschrijft als “meester”.”Yee gaat dan verder om te bespreken hoe de concubine oneer bracht over haar man door te vertrekken. De beslissing van de concubine om te vertrekken toont een gebrek aan controle van haar man dat zou wijzen op een eer en schande samenleving van oude Mediterranea publieke vernedering. De vernedering wordt nog groter gevoeld vanwege de status van de vrouw zoals Yee opmerkt; “bovendien correleert de omvang van de schande van een man omgekeerd met de status van degene die hem schaamt: hoe lager de status, hoe groter de schaamte.”Nadat hij eenmaal vernederd was, zou de Leviet niet opnieuw vernederd zijn door door mannen voor seks genomen te worden. De daad van verkrachting door mannen zou onderwerping een staat die wordt geassocieerd met het vrouwelijke tonen. De Leviet voelt zich beschaamd en gefeminiseerd door zijn tweede vrouw en haar vader en dreigt nog meer vernederd en ontmand te worden door de gedegenereerde mannen. Dit zou inzicht kunnen geven in waarom hij niet opstaat en protesteert tegen het weggeven van zijn vrouw aan de vreemde mannen. In een egoïstische daad probeerde hij zijn eigen waardigheid te behouden.

alle wetenschappelijke perspectieven die ik heb gelezen hebben mijn begrip van het verhaal geholpen. Ik denk echter dat ik een uniek perspectief heb, omdat een concubine voor mij geen vreemd begrip is, maar een begrip dat bekend is uit de cultuur van Zimbabwe, een culturele context die ik goed ken. In de Shona-cultuur, wanneer een vrouw moet trouwen, moet haar man deelnemen aan het ritueel van het betalen van de prijs van haar bruid. Deze bruidsprijs is een manier om zowel de familie van de bruidegom als de familie van de bruid te laten zien dat er een verbintenis tussen de twee is en dat het moet worden gehonoreerd. Zonder deze vereniging in mijn cultuur, een vrouw die woont met een man in dan beschouwd als een concubine. Mijn grootmoeder van vaderskant kreeg nooit haar bruidsprijs van mijn grootvader. Hoewel ze samen een familie hadden en mijn grootvader geen andere vrouw had, voelde ze zich onteerd omdat haar familie niet kon beweren dat ze haar bruidsprijs ontvingen. Op haar sterfbed vervloekte ze mijn grootvader omdat hij niet in staat was haar bruidsprijs te betalen. Ik kan me alleen maar voorstellen dat de concubine dezelfde woede moet hebben gevoeld. Haar man ging helemaal naar het huis van haar vader en hij bracht geen offer of dankbaarheid voor haar familie. Ze mag dan geen schande zijn geweest voor haar familie, maar het idee dat ze een onbetaalde bruid was zou haar familie ongemak hebben gebracht.Tot slot, Er zijn veel vragen die komen bij het proberen om rechters 19 te begrijpen, maar ik heb ontdekt dat het verhaal meer betekenis heeft wanneer het culturele context krijgt. De Euro-Amerikaanse perspectieven op rechters 19 misten de culturele context die ons zou kunnen helpen om het verhaal in onze huidige tijd te begrijpen. Bewustzijn van diverse tradities met betrekking tot huwelijk en bruid prijzen buiten Europa en Noord-Amerika stelt Afrikaanse exegeten om nieuwe bijdragen aan bijbelstudies te maken. Hier leidt cultureel bewustzijn tot een andere waardering van het vrouwelijke karakter in juryleden 19. De vrouw die wordt geteisterd mag dan geen overspel zijn geweest; de Griekse versie van de tekst suggereert dat zij de partij van streek was. De vrouw kan alleen een vrouw van secundaire status zijn geweest. De vernedering van haar man over het verlaten door een vrouw met een lage status economisch kan hem hebben geleid tot het uitwerpen van de vrouw toen zijn reputatie verder in gevaar was. Gebrek aan bewustzijn van bruidsprijs tradities en status markers leiden tot verarmde lezingen van rechters 19. Bewustzijn van deze realiteiten stelt ons in staat om terug te keren naar de vrouw de waardigheid die past bij haar verhaal.