Komenda wars

de Komenda wars was een reeks van vier verschillende militaire gevechten gedefinieerd door verschuivende allianties en de betrokkenheid van strijdkrachten uit meerdere koninkrijken in de regio. De oorlogen eindigden met de troonsbestijging door de Britten van Takyi Kuma als koning van Eguafo. Willem Bosman was de belangrijkste kroniekschrijver van de Komenda-oorlogen, was een actieve deelnemer aan de West-Indische Compagnie en publiceerde zijn dagboeken in 1703.In het algemeen omvatte de langdurige oorlog de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC) en de Britse Royal African Company (RAC) die verschillende partijen in het Eguafo-Koninkrijk ondersteunden om hun gewenste handelsprivileges te ondersteunen. De troepen van John Cabess, een prominente koopman in de stad Komenda, waren nauw verbonden met de Britten en kozen vaak hun kant. De oorlog begon met een aanval van John Cabess op het Nederlandse Fort Vredenburgh in Komenda en de Nederlanders organiseerden vervolgens regionale troepen tegen de koning in Eguafo, Takyi. Uiteindelijk schakelde de partij over en de Britten begonnen een uitdager van de Eguafo troon te steunen, Takyi Kuma. De gevechten brachten een aantal andere akan polities in de regio in de gevechten, waaronder: Adom, Akani, Akrons, Asebu, Cabess Terra, Denkyira, Fante,Ahanta en Twifo.

Eerste warEdit

De eerste oorlog begon als een resultaat van geschillen tussen een prominente Afrikaanse koopman, John Cabess (soms Kabes) die strijdkrachten loyaal aan hem had, in Eguafo en de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC). Cabess was een formele en loyale bondgenoot van de Britse Royal African Company en assisteerde hun operaties in de regio. De Nederlanders, in concurrentie met de Royal African Company, hadden een reeks geschillen met Cabess, waaronder een geval in 1684 met de Nederlandse panyarring Cabess en het nemen van zijn goederen. In November 1694 nam het conflict toe toen Cabess de Britse Royal African Company uitnodigde om terug te keren naar Komenda en vervolgens Nederlandse mijnwerkers buiten de stad aanviel. Toen de Britten het voormalige Britse fort in Komenda heroverden werden ze beschoten door het Nederlandse fort.Als gevolg van deze vijandelijkheden begonnen de Britse, Nederlandse en Eguafo koning contact op te nemen met mogelijke bondgenoten in de omliggende Afrikaanse koninkrijken om zich voor te bereiden op een oorlog. Cabess Terra en Twifo sloten zich aanvankelijk aan bij de Nederlanders, maar deze alliantie werd gestopt toen Denkyira dreigde Twifo aan te vallen als er oorlog zou uitbreken. De Adoms namen geld van Eguafo om neutraal te blijven in elk gevecht.De oorlog brak uit in februari 1695 toen de troepen van John Cabess het Nederlandse fort aanvielen en versterkingen verhinderden. Op 28 April 1695 werden de Twifo-troepen verslagen. De oorlog nam toen grotendeels de vorm aan van panyarring, waar een leger regelmatig leden van andere groepen zou grijpen. John Cabess en de Nederlanders begonnen dat jaar onderhandelingen, maar op 26 juni trok het Nederlandse hoofd bij het fort, Willem Bosman, een pistool en probeerde op Cabess te schieten. Panyarring en af en toe geweld braken uit tot een korte vredesregeling werd bereikt in het einde van 1695.

Tweede warEdit

Op 21 januari 1696, een jonge prins van Eguafo begon een burgeroorlog te proberen en aanspraak maken op de troon van het koninkrijk. De naam van de jonge prins werd vaak weergegeven als Takyi Kuma of Little Takyi (in relatie tot de huidige koning Takyi). De Nederlanders steunden Takyi Kuma en konden de naburige staten Adom en Akani zover krijgen dat ze zich aansluiten bij de strijd om Takyi Kuma te steunen. De Akrons sloten zich aan bij Takyi om Eguafo te verdedigen. De gevechten eindigden snel met Takyi Kuma en zijn troepen die op 20 maart verloren. Het verlies resulteerde in formele onderhandelingen tussen Nederland en Eguafo. Jan van Sevenhuysen, de nieuwe WIC gouverneur van de Goudkust sloot vrede met Eguafo waardoor de Nederlanders hun fabriek en fort in Komenda konden behouden. De Britse en Nederlandse vijandelijkheden bleven echter hoog en hun forten in Komenda wisselden regelmatig, kleine vijandelijkheden uit.

Derde warEdit

De nederlandse begon benaderen van de andere Afrikaanse partijen om te proberen en het organiseren van een kracht tegen Eguafo en Takyi ‘ s regime. Op 5 augustus 1697 sloten de Nederlanders en Fante een overeenkomst om Eguafo aan te vallen in ruil voor aanzienlijk goud dat aan Fante werd gegeven. De Britten waren in staat om een aanbod te doen aan Fante van een gelijk bedrag om hen neutraal te houden en Fante geaccepteerd. Andere Nederlandse inspanningen werden grotendeels afgewezen door de geallieerden. Begin 1698 bereikten de Britten en Nederlanders een overeenkomst voor wederzijdse erkenning van handelsrechten en het behoud van forten in Komenda.In November 1698 kwamen de Britten tot de conclusie dat Takyi meer in lijn was met de Nederlandse belangen en begonnen ze Takyi Kuma te steunen. In November 1698 vermoordden de Britten Takyi als onderdeel van deze poging om Takyi Kuma op de troon te zetten. De Britten betaalden huurlingen van Asebu, Cabess Terra en Akani om zich bij het conflict aan te sluiten. De Nederlanders, Fante en Denkyira bleven daarentegen grotendeels neutraal in de oorlog. De gecombineerde troepen van Takyi Kuma rukten op tegen Eguafo, maar werden verslagen door de troepen van het Koninkrijk.

Vierde warEdit

De vierde oorlog begon in November 1699 met vereende krachten ondersteunen Takyi Kuma begin vijandelijkheden in de regio. Panyarring werd een grootschalig proces tussen de verschillende krachten en verhoogde spanningen. In het begin van 1700 werden individuele kooplieden, geassocieerd met Twifo en John Cabess, door Adom gepanyarred, mogelijk in opdracht van de Nederlanders. Geweld bleef sporadisch met regelmatige inbeslagneming van individuen van rivaliserende krachten totdat de door de Britten gesteunde huurlingen op Eguafo rukte en op 9 mei 1700 werd Takyi Kuma benoemd tot de nieuwe koning van Eguafo.