Charles XIV John of Sweden

Karel XIV & III Johannes

Karel XIV Jan (Koning van Zweden en Noorwegen.) Schilderij van François Gérard

Voorafgegaan door

Karel XIII/II

vervangen door

Oscar I

Persoonlijke gegevens

Geboren

26 januari 1763
Pau, Frankrijk

Overleden

8 Maart 1844 (leeftijd 81)
Stockholm, Zweden

Echtgenoot(s)

Désirée Clary

Religie

Lutherse
prev Rooms-Katholieke

Handtekening

Karel XIV & III Johannes, ook Carl Johannes, zweeds en noors: Carl Johan (Stockholm, 26 januari 1763-aldaar, 8 maart 1844) was koning van Zweden (als Karel XIV Johannes) en koning van Noorwegen (als Karel III Johannes) van 1818 tot aan zijn dood. Voordat hij koning werd, was hij ook de soevereine Prins van Pontecorvo, in Zuid-Italië, tussen 1806 en 1810.= = Biografie = = Bernadotte werd geboren als Jean Bernadotte en werd later onderscheiden van een broer met naam door de toevoeging van Baptiste en had de volledige naam van Jean Baptiste Jules Bernadotte tegen de tijd dat Carl ook werd toegevoegd bij zijn Zweedse adoptie in 1810. Hij gebruikte Bernadotte niet in Zweden, maar stichtte daar de koninklijke dynastie onder die naam.Frans van geboorte diende Bernadotte een lange carrière in het Franse leger. Hij werd benoemd tot maarschalk van Frankrijk door Napoleon I, hoewel de twee een turbulente relatie hadden. Zijn dienst aan Frankrijk eindigde in 1810, toen hij werd verkozen tot erfgenaam-vermoedelijk op de Zweedse troon omdat de Zweedse koninklijke familie aan het uitsterven was met koning Karel XIII. Baron Carl Otto Mörner (22 mei 1781 – 17 augustus 1868), een Zweedse hoveling en obscuur lid van de Diet, pleitte voor de opvolging.

jeugd en gezin

Bernadotte werd geboren in Pau als zoon van Jean Henri Bernadotte (Pau, Béarn, 14 oktober 1711 – Pau, 31 maart 1780), procureur te Pau, en echtgenote (gehuwd te Boëil-Bezing, 20 februari 1754) Jeanne De Saint-Vincent (Pau, 1 April 1728 – Pau, 8 januari 1809). De familienaam was oorspronkelijk de Pouey, maar werd aan het begin van de 17e eeuw veranderd in Bernadotte – een achternaam van een voorouder. Zijn broer Jean Bernadotte (Pau, 1754-Pau, 8 augustus 1813) werd uiteindelijk 1e Baron Bernadotte en trouwde met Marie Anne Charlotte Saint-Pau. Bernadotte zelf voegde Jules later toe aan zijn voornamen, van Julius Caesar, in de classificerende geest van de Franse Revolutie.Zijn grootouders aan vaderskant waren Jean Bernadotte (Pau, 29 September 1683-Pau, 3 oktober 1760) en echtgenote (m. Pau, 1 mei 1707) Marie du Pucheu dite de la Place (Pau, 6 februari 1686 – Pau, 5 oktober 1773), dochter van Jacques du Pucheu dit de la Place en echtgenote Françoise de Labasseur. Zijn grootouders van moederszijde waren Jean de Saint-Vincent (Boëil-Bezing, CA. 1690 – Boëil-Bezing, 21 mei 1762) en echtgenote (m. Assat, 30 mei 1719) Marie d ‘Abbadie de Sireix (Sireix, 25 maart 1694 – Boëil-Bezing, 16 oktober 1752), dochter van Doumengé Habas d’ Arrens en echtgenote Marie d ‘ Abbadie, Abdis van Sireix. Uiteindelijk was hij achterkleinzoon van Jean Bernadotte (Pau, 7 November 1649-Pau, 14 juli 1689) en echtgenote (m. Pau, 18 juni 1674) Marie De la Barrère-Bertandot; die op zijn beurt de zoon was van Pierre Bernadotte en echtgenote Margalide Barraquer en kleinzoon van Joandou du Poey, geboren in 1590, en echtgenote Germaine de Bernadotte.

16. Pierre Bernadotte

8. Jean Bernadotte

17. Margalide Barraquer

4. Jean Bernadotte

9. Marie de la Barrère-Bertandot

2. Jean Henri Bernadotte

10. Jacques du Pucheu dit de Laplace

5. Marie du Pucheu dite van de Plaats

11. Francoise De Labasseur

1. Karel XIV John van Zweden

6. Jean de Saint Vincent

3. Jeanne de Saint Vincent

14. Doumengé Habas d’arens

7. Marie d’Abbadie de Sireix

15. Marie d’Abbadie, Lag Abdis van Sireix

Huwelijk

op 17 augustus 1798 huwde hij in Sceaux met Bernardine Eugénie Désirée Clary, de dochter van een handelaar in zijde uit Marseille, en de zus van Joseph Bonaparte ‘ s vrouw Julie Clary – Désirée was eerder verloofd geweest met Napoleon. Bernadotte en Désirée kregen slechts één zoon, Oscar I van Zweden en Noorwegen.

militaire loopbaan

Bernadotte werd soldaat in het Régiment de Royal-Marine op 3 September 1780 en diende voor het eerst in het nieuw veroverde gebied Corsica. Hij was lange tijd gestationeerd in Collioure in het zuiden van Frankrijk en werd na acht jaar gepromoveerd tot sergeant. Na het uitbreken van de Franse Revolutie bracht zijn eminente militaire kwaliteiten hem een snelle promotie. In 1792 werd hij bevorderd tot kolonel en in 1794 werd hij brigadegeneraal bij het leger van de Sambre et Maas. Na Jourdan ‘ s overwinning bij Fleurus (26 juni 1794) werd hij generaal van de divisie. In de Slag bij Theiningen (1796) droeg Bernadotte meer dan wie ook bij aan de succesvolle terugtrekking van het Franse leger over de Rijn na de nederlaag van aartshertog Karel van Oostenrijk. In 1797 bracht hij versterkingen van de Rijn naar het leger van Bonaparte in Italië, waarbij hij zich sterk onderscheidde bij de passage van de Tagliamento, en in 1798 diende hij als ambassadeur in Wenen, maar moest zijn post verlaten vanwege de onlusten veroorzaakt door het hijsen van de driekleur over de ambassade.Van 2 juli tot 14 September was hij Minister van oorlog. Hij weigerde Napoleon Bonaparte te helpen zijn staatsgreep van November 1799 te organiseren, maar accepteerde niettemin werk van het Consulaat, en van April 1800 tot 18 augustus 1801 voerde hij het bevel over het leger in de Vendée.

bij de introductie van het Franse Rijk werd Bernadotte een van de maarschalken van het Rijk en diende van juni 1804 tot September 1805 als gouverneur van Hannover. Tijdens de veldtocht van 1805 werkte Bernadotte met een legerkorps uit Hannover samen in de grote beweging die resulteerde in het afsluiten van Mack in Ulm. Als beloning voor zijn diensten in Austerlitz (2 December 1805) werd hij de eerste soevereine Prins van Ponte Corvo (5 juni 1806), maar tijdens de veldtocht tegen Pruisen, in hetzelfde jaar, werd hij door Napoleon ernstig verweten dat hij niet met zijn legerkorps deelnam aan de slag bij Jena en Auerstädt, hoewel dichtbij. In 1808, als gouverneur van de Hanzesteden, zou hij de expeditie naar Zweden leiden, via de Deense eilanden, maar het plan liep op niets uit vanwege het gebrek aan transporten en het overlopen van het Spaanse contingent. In de oorlog tegen Oostenrijk leidde Bernadotte het Saksische contingent in de Slag bij Wagram (6 juli 1809), waarbij hij op eigen initiatief een orde van de dag uitvaardigde die de overwinning voornamelijk toeschrijft aan de moed van zijn Saksen, die Napoleon onmiddellijk ontkende. Het was in het midden van die slag dat Maarschalk Bernadotte werd ontdaan van zijn commando na zich terug te trekken in strijd met Napoleon ‘ s orders. Napoleon merkte na een veldslag eens op dat “Bernadotte bij niets aarzelt. Op St. Helena zei hij ook dat ik hem kan beschuldigen van ondankbaarheid, maar niet van verraad.”

aanbod van de Zweedse troon

Bernadotte keerde terug naar Parijs, waar de Raad van ministers hem de verdediging van Nederland toevertrouwde tegen de Britse expeditie in Walcheren. In 1810 stond hij op het punt om zijn nieuwe functie als gouverneur van Rome aan te gaan, toen hij onverwacht werd verkozen tot erfgenaam van koning Karel XIII van Zweden, die kinderloos en oud was.Hij werd gekozen deels omdat een groot deel van het Zweedse leger, met het oog op toekomstige complicaties met Rusland, voorstander was van de verkiezing van een soldaat, en deels omdat Bernadotte ook erg populair was in Zweden, vanwege de vriendelijkheid die hij had getoond aan de Zweedse gevangenen tijdens de recente oorlog met Denemarken. De kwestie van een troonopvolger was acuut geworden sinds de vorige kroonprins Karel August op 28 mei 1810 aan een beroerte was overleden, slechts een paar maanden nadat hij in Zweden was aangekomen.De zaak werd beslist door een van de Zweedse hovelingen, Baron Karl Otto Mörner, die, geheel op eigen initiatief, de opvolging van de Zweedse Kroon aan Bernadotte aanbood. Bernadotte deelde het aanbod van Mörner aan Napoleon mee, die de hele zaak als een absurditeit beschouwde. De keizer steunde Bernadotte niet, maar verzette zich ook niet tegen hem en zo liet Bernadotte Mörner weten dat hij de EER niet zou weigeren als hij verkozen zou worden. Hoewel de Zweedse regering, verbaasd over Mörner ‘ s onbeschaamdheid, hem onmiddellijk onder arrest zette bij zijn terugkeer naar Zweden, werd de kandidatuur van Bernadotte geleidelijk in de gunst en op 21 augustus 1810 in Örebro, werd hij door de Riksdag van de Staten verkozen tot de nieuwe kroonprins, en werd vervolgens door de Koning benoemd tot Generalissimus van de Zweedse strijdkrachten. Later dat jaar deed hij afstand van de titel van Prins van Ponte Corvo.

kroonprins en Regent

op 2 November trad Bernadotte plechtig toe tot Stockholm, en op 5 November ontving hij de eer van de Riksdag der landgoederen, en werd hij geadopteerd door koning Karel XIII onder de naam “Charles John” (Karl Johan). Hij kreeg vele onderscheidingen, zoals een erelidmaatschap aan de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschappen op 21 November 1810.De nieuwe kroonprins was al snel de populairste en machtigste man in Zweden. De zwakheid van de oude koning en de onenigheid in de Kroonraad van Zweden plaatsten de regering, en vooral de controle over buitenlandse zaken, volledig in zijn handen. De kern van zijn hele beleid was de overname van Noorwegen en Bernadotte bleek allesbehalve een marionet van Frankrijk.In 1813 verbond hij Zweden met Napoleon ‘ s vijanden, waaronder Groot-Brittannië en Pruisen, in de Zesde Coalitie, in de hoop Noorwegen veilig te stellen. Na de nederlagen bij Lützen (2 mei 1813) en Bautzen (21 mei 1813) was het de Zweedse kroonprins die de geallieerden een nieuwe strijdlust gaf.; en op de conferentie van Trachenberg stelde hij het algemene plan op voor de campagne die begon na het verstrijken van het bestand van Plaswitz.Charles John, als opperbevelhebber van het noordelijke leger, verdedigde met succes de naderingen naar Berlijn en zegevierde in de slag tegen Oudinot in Augustus en tegen Ney in September in de Slag bij Grossbeeren en Dennewitz; maar na de Slag bij Leipzig ging hij zijn eigen weg, vastbesloten om Denemarken te verlammen en Noorwegen te beveiligen, en versloeg de Denen bij Bornhöved in December. Zijn inspanningen culmineerden in het Verdrag van Kiel, waarin de geallieerden de Zweedse aanspraak op Noorwegen erkenden. Noorwegen sloot een persoonlijke Unie met Zweden na het verliezen van de Zweeds-Noorse Oorlog van 1814.

koning van Zweden en Noorwegen

als koning van de Unie, Karel XIV Jan in Zweden en Karel III Jan in Noorwegen, die deze titel opvolgde op 5 februari 1818 na de dood van Karel XIII & II, was hij aanvankelijk populair in beide landen. Na zijn toetreding bekeerde hij zich van het Rooms-Katholicisme tot het Lutheranisme van het Zweedse hof. Hij leerde nooit Zweeds of Noors spreken, maar dit was een klein obstakel, omdat het Frans wijd en zijd gesproken werd door de Zweedse aristocratie.Tijdens de regering van Karel Jan werd 22 jaar eerder het zuidelijke Göta-kanaal voltooid om het Vänern-meer te verbinden met de zee bij Söderköping, 180 mijl naar het oosten. Hoewel zijn ultra-conservatieve opvattingen impopulair waren, vooral vanaf 1823, werd zijn dynastie nooit serieus in gevaar gebracht, omdat zowel de Zweden als de Noren trots waren op een monarch met een goede Europese reputatie.Hoewel de Riksdag van de landgoederen van 1840 mediteerde om hem te dwingen af te treden, overleefde Charles John die abdicatie controverse en hield hij zijn zilveren jubileum, dat met veel enthousiasme werd gevierd op 18 februari 1843. Hij regeerde als koning van Zweden en Noorwegen van 5 februari 1818 tot zijn dood in 1844.Op 26 januari 1844, op zijn 81ste verjaardag, werd Charles John bewusteloos in zijn kamer gevonden na een beroerte. Terwijl hij weer bij bewustzijn kwam, herstelde hij nooit volledig en stierf op de middag van 8 maart. Zijn stoffelijk overschot werd begraven na een staatsbegrafenis in de Riddarholm Kerk in Stockholm.Koning Charles John was de 909e Ridder in de Orde van het Gulden Vlies in Spanje en het 28e Grootkruis in de Orde van de toren en het zwaard in Portugal.De hoofdstraat van Oslo, Karl Johans gate, werd naar hem vernoemd in 1852, en de belangrijkste basis voor de Koninklijke Noorse Marine, Karljohansvern, werd naar hem vernoemd in 1854. De Vesting Karlsborg (Karlsborgs fästning), gelegen in de gemeente Karlsborg (Karlsborgs kommun) in Västra Götaland, werd ook naar hem vernoemd.Dunbar Plunket Barton: the amazing career of Bernadotte, 1930

Alan Palmer: Bernadotte: Napoleon ’s marshal, Sweden’ s king, 1990

Lord Russell of Liverpool: Bernadotte: Jean-Marc Olivier: “Bernadotte Revisited, or the Complexity of a Long Reign (1810-1944)”, in Nordic Historical Review, n°2, 2006.

• dit artikel bevat tekst uit een publicatie die nu in het publieke domein is: Chisholm, Hugh, ed. (1911) “Charles XIV.” Encyclopædia Britannica (11e ed.) Cambridge University Press

• zie de categorie Charles XIV John of Sweden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

  • maarschalk Bernadotte bij de serie Napoleon.
  • “Charles XIV.John”. Nieuwe Internationale Encyclopedie. 1905.

  Karel XIV / III Johannes geboren: 26 januari 1763 overleden: 8 Maart 1844
  Regnal titels
  Voorafgegaan door Karel XIII/II	Koning van Zweden en Noorwegen 5 februari 1818 – 8 Maart 1844	vervangen door Oscar I
  Nieuwe titel	Prins van Pontecorvo 5 juni 1806 – 21 augustus 1810	Leegstaande Titel next gehouden door Lucien Murat
  Politieke functies
  Voorafgegaan door Louis de Mureaux	Minister van Oorlog van Frankrijk 2 juli 1799 – 14 September 1799	Geslaagd door Edmond Dubois-Crancé

  Ontvangers van het grootkruis van het Ijzeren Kruis

  1813 grootkruis

  • Gebhard Leberecht von Blücher (Ster van het grootkruis van het Ijzeren Kruis)
  • Friedrich Wilhelm Freiherr von Bülow
  • kroonprins Charles John van Zweden
  • Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien
  • Ludwig Yorck von Wartenburg

  1870 grootkruis

  1914 grootkruis

  • Kaiser Wilhelm II
  • Paul von Hindenburg (ster van het Grootkruis van het IJzeren Kruis)
  • Erich Ludendorff
  • Prins Leopold van Beieren
  • August von Mackensen

  1939 groot kruis

  deze pagina maakt gebruik van Creative Commons gelicentieerde inhoud van Wikipedia (bekijk auteurs).