ETNONIEMEN: Arra-Arra, Ehnek, Karuk, Pehtsik, Quoratem
oriëntatie
locatie. Oorspronkelijk leefden de Karok langs de Klamath rivier in Humboldt en Siskiyou County, Noordwest Californië, en aan de zijrivier van de Salmon River. Sinds de negentiende eeuw woont Karok ook in Scott Valley, verder naar het Oosten in Siskiyou County. De regio wordt gekenmerkt door steile beboste hellingen en een gematigd klimaat, met overvloedig vis -, wild-en plantaardig voedsel.
Demografie. De aboriginal Karok bevolking werd geschat op 2.700 in 1848. In 1930, de Amerikaanse volkstelling gemeld 755 mensen van Karok afkomst. In 1972 identificeerde de staat Californië 3.781 individuen van ten minste gedeeltelijk Karok afkomst.
Taalkundige Verwantschap. De Karok taal is niet nauw verwant aan een andere taal, maar kan ver verwant zijn aan andere talen van Californië die zijn geclassificeerd als Hokan.
geschiedenis en culturele betrekkingen
de Karok leven al zolang wij weten op de middenloop van de Klamath rivier, in nauw contact met de Yurok stroomafwaarts, en met de Hupa aan de zijrivier Trinity. Deze groepen deelden de meeste elementen van een cultuur die typisch is voor Noordwest-Californië, met relaties met de Pacific Northwest cultural area van de kust van Oregon en Washington. De Karok had weinig contact met blanken totdat goudzoekers arriveerden in 1850 en 1851, wat resulteerde in wijdverspreide ziekte, geweld, sociale ontwrichting en culturele ineenstorting. In 1972 werden echter ceremoniën nieuw leven ingeblazen en waren er nieuwe vooruitzichten voor het behoud van de identiteit van Karok.
nederzettingen
sinds de Aboriginals leven de Karok op kleine vlakke gebieden, plaatselijk “rivierbars” genoemd, die aan de Klamath-rivier grenzen. Families werden gegroepeerd in dorpen, waarvan sommige moderne gemeenschappen zijn geworden, zoals Orleans en Happy Camp. Vervoer was vroeger via de rivier kano of over land paden. Sommige grotere dorpen, zoals Orleans, dienden als ceremoniële centra voor dorpen stroomopwaarts en stroomafwaarts van hen. Op dit moment leven de Karok in de steden of op individuele boerderijen. Het” woonhuis”, één per gezin, en het zweethuis, dat diende als een mannenclubhuis en Slaapzaal voor een hele gemeenschap, waren de belangrijkste structuren. Traditionele huizen waren half ondergronds; moderne Karok leven meestal in houten frame huizen.
Economie
Zelfvoorzienings – en commerciële activiteiten . De aboriginal Karok leefde van Vissen, Jagen en het verzamelen van wilde planten voedsel; de enige gecultiveerde gewas was tabak. Zalm, waarvan de jaarlijkse stroomopwaartse afvoer de basis was van ceremoniële activiteit, werd over het algemeen gevangen in netten vanaf perrons op de rivieroever. Het prijzenspel was herten, waarvan de jacht ook werd omgeven door rituele activiteiten. Het belangrijkste plantaardige voedsel was de eikel van de tanbark eik bereid door kraken, drogen, en malen tot meel, en vervolgens uitloging om de bittere smaak van tanninezuur te verwijderen. Het resulterende deeg werd verdund en gekookt door het met verhitte stenen in een grote mand te plaatsen om “eikelsoep” of “eikelsoep” te maken.”Hazelaar takjes en dennenwortels werden gebruikt in mandenmakerij. Hedendaagse Karok nog steeds vissen en jagen, en af en toe eikelsoep maken. Bestaan is moeilijk voor veel moderne Karok, als landbouw, industrie, en toerisme zijn zeer beperkt in het gebied waar ze wonen. In aboriginal tijden was de hond het enige gedomesticeerde dier. Na wit contact werden paarden, runderen, varkens en katten vertrouwd met delen van het Karok-leven.
Industriële Kunsten. De belangrijkste kunst van de aboriginal Karok was mandenmakerij, beoefend door de vrouwen; manden waren zo stevig geweven dat ze water hielden. Veel zorg werd besteed aan ingewikkelde decoratieve ontwerpen, geweven als overlays. Mannen gesneden hout met stenen gereedschappen, het produceren van opbergdozen en huishoudelijke voorwerpen, en ze gesneden verschillende gebruiksvoorwerpen uit speksteen, Hoorn en shell. Obsidiaan werd gechipt om messen en pijlpunten te maken; grote messen van gechipte obsidiaan waren gewaardeerde rijkdom objecten. In de moderne tijd overleefde mandenmakerij een tijd, maar is in gevaar met uitsterven. Er zijn geen huidige verkopen van Karok kunst aan toeristen.
handel. De handel in Aboriginals was van ondergeschikt belang, omdat de meeste goederen lokaal beschikbaar waren. Maar de Karok ruilde met de stroomafwaartse Yurok voor Sequoia kano ‘ s, voor sierschelpen en voor eetbare zeewier. Het belangrijkste Indiase geld was dentaliumschelpen, die afkomstig waren uit Brits-Columbia, maar onder vele stammen circuleerden als ruilmiddel, met grotere schelpen die belangrijk waren voor het tonen van rijkdom.
arbeidsverdeling. Mannen jaagden, visten en sneden, terwijl vrouwen plantaardige grondstoffen verzamelden en manden weven. Strenge taboes verbood Vrouwelijk contact met mannen die zich bezighouden met de jacht en de visserij.
Grondbezit. In de aboriginal tijd bezaten individuele families het land dat het dichtst bij de rivier lag en hadden ze rechten op bepaalde visgronden op de rivier. Jacht-en verzamelgebieden werden gemeenschappelijk gebruikt. De Karok zijn een van de weinige stammen in Californië voor wie reservaat land is nooit gereserveerd. Het grootste deel van Karok grondgebied vandaag is nationaal bos land, met een aantal percelen in particulier bezit, hetzij door Indianen of door blanken.
verwantschap
Verwantschapsgroepen en afstamming. De Aboriginals Karok herkende geen andere sociale groepen dan de familie, waarbinnen afstamming was patrilineaal.
Verwantschapsterminologie. De basisbegrippen vader, moeder, zoon en dochter worden gebruikt zonder uitbreidingen van betekenis. Grootouders en kleinkinderen worden aangeduid met drie wederkerige termen: mannelijke grandrelatief door een vrouw (moeder ’s vader of dochter’ s zoon), vrouwelijke grandrelatief door een vrouw, en grandrelatief door een man. Broers en zussen worden onderscheiden als man en vrouw, ouder en jonger. Er is een complexe reeks termen die verwijzen naar overleden familieleden, en een andere voor familieleden via een overleden persoon—overeenkomend met een taboe op verwijzing naar de doden.
huwelijk en Gezin
Huwelijk. In de aboriginal tijd was het huwelijk grotendeels een financiële transactie: de bruidegom sloot een overeenkomst met de vader van de bruid, en het prestige van een gezin hing af van hoeveel geld er voor de vrouw was betaald. Als een man geen volledige bruidsprijs kon betalen, kon hij “half getrouwd”worden-dat wil zeggen, bij zijn schoonvader gaan wonen en werken. Monogamie was de norm; van een weduwe werd echter verwacht dat ze met de broer van haar man of de man van haar zus zou trouwen, en dit zou kunnen resulteren in polygynie. Het pas getrouwde stel woonde in het huis van de ouders van de man. Later zou een man zijn eigen huis kunnen verwerven, meestal grenzend aan dat van zijn ouders. Beide partners konden een echtscheiding aanvragen op grond van ontrouw of onverenigbaarheid; het centrale proces was een terugbetaling van geld, met onderhandelingen over het bedrag afhankelijk van het aantal kinderen.
Binnenlandse Eenheid. Kleine uitgebreide families deelden vaak een huis of een groep aangrenzende huizen.
overerving. Het grootste deel van een landgoed werd verdeeld onder zonen van een man, met kleinere aandelen aan dochters en andere familieleden.
socialisatie. Vanaf ongeveer drie jaar oud verlieten mannelijke kinderen het woonhuis van de familie om te slapen met volwassen mannen in het zweethuis, waar ze werden geïndoctrineerd in de deugden van zuinigheid en Industrie, en leerden Vissen, Jagen en rituelen. Meisjes bleven in het woonhuis, het leren van vrouwelijke vaardigheden van hun moeders. Het reciteren van mythen, meestal door grootouders in het familiehuis op winteravonden, was een ander belangrijk middel van socialisatie.
Sociopolitieke Organisatie
Sociale Organisatie. De Karok erkende geen formeel onderscheid tussen sociale klassen, hoewel prestige geassocieerd werd met rijkdom.
Politieke Organisatie. Er was geen formele politieke organisatie, noch voor de dorpen, noch voor de Karok als geheel; de groep kan alleen worden afgebakend door haar gemeenschappelijke taal en habitat. In overeenstemming met de Algemene prestige geassocieerd met rijkdom, echter, individuen en gezinnen die werden beschouwd als Rijk de neiging om te worden beschouwd als leiders van de gemeenschap. Tribale namen werden gebruikt om naburige volkeren zoals de Yurok en Hupa te identificeren, maar de Karok had geen andere naam voor zichzelf dan “‘Araar” (mensen). Na White contact, de Amerikaanse regering faalde meer dan een eeuw om de Karok te erkennen als een stam. Pas in de jaren 1970 werd de federale erkenning verkregen; een stam hoofdkwartier bestaat nu in Happy Camp.
Sociale Controle. Gedrag werd gereguleerd door de set van waarden die tribale leden deelden, en er werden geen misdaden tegen de stam of de Gemeenschap erkend. In plaats daarvan werd ongewenst gedrag geïnterpreteerd als ofwel (1) overtreding tegen het bovennatuurlijke, door het doorbreken van taboes, wat vergelding zou brengen aan de overtreder in de vorm van ongeluk, of (2) overtreding tegen particulieren of eigendommen, die zou moeten worden betaald door middel van vergoedingen aan de beledigde individuen of families. Indien men weigerde te betalen, zou hij waarschijnlijk gedood worden door de beledigde partij; en deze moord zou op zijn beurt kunnen resulteren in onmiddellijke compensatie of in verdere ruzies tussen de betrokken families totdat een definitieve regeling werd onderhandeld.
Conflict. Wat soms “oorlog” wordt genoemd onder de Karok verwijst naar de hierboven beschreven vete, uitgebreid tot dorpsgenoten van de benadeelde partijen te betrekken. Dergelijke vetes kunnen worden opgelost met behulp van een betaalde tussenpersoon. Wanneer er een financiële regeling werd bereikt, stonden de partijen tegenover elkaar en deden een gewapende “oorlogsdans” terwijl ze liedjes zongen om de andere kant te beledigen. Als dit niet zou leiden tot een vernieuwing van het geweld, dan zou de regeling worden afgesloten met het breken van wapens. Na contact met de blanken leed de Karok veel onder botsingen met mijnwerkers, kolonisten en soldaten, maar er was geen georganiseerde oorlogvoering. Op dit moment, witte beleid ten opzichte van de Karok is vooral een van “goedaardige verwaarlozing.”Verschillen van mening tussen de moderne Karok zelf worden geassocieerd met de mate van naleving van de traditionele waarden, maar er zijn geen scherpe scheidslijnen.
religie en expressieve cultuur
religieuze overtuigingen. Er is geen scheppingsverhaal vastgelegd voor de Karok; echter, veel mythen betrekking hebben op de daden van de ‘ikxareeyavs, een voormenselijk ras dat de kenmerken van de huidige wereld verordend. Op een gegeven moment ontstond de menselijke soort spontaan, en tegelijkertijd werden de ‘ikxareeyavs getransformeerd in prototypes van de dieren en planten die nu bestaan (en, in sommige gevallen, in geografische kenmerken of onlichamelijke geesten). In een bijzonder grote en populaire klasse van mythen, Coyote verordent de belangrijkste kenmerken van de menselijke cultuur, maar is tegelijkertijd trickster en hansworst. Het reciteren van bepaalde mythen en het zingen van bijbehorende liederen werden verondersteld magisch succes te verlenen in de jacht, het gokken en de liefde. Na Blank contact werden veel Karok christenen, in ieder geval nominaal; maar inheemse overtuigingen overleefden ondergronds en zijn opgedoken in de huidige heropleving van de interesse in ritueel en sjamanisme.
Religieuze Beoefenaars. De jaarlijkse ceremonies werden voorgezeten door priesters, met hun mannelijke en vrouwelijke assistenten; deze posities waren niet permanent, maar werden elk jaar bij consensus van de gemeenschap toegewezen. Sjamanen waren van twee soorten: (1) de” zuigende arts”, meestal vrouwelijke, die een geest helper gebruikt om ziekte objecten uit de lichamen van patiënten te halen, en (2) De” kruiden dokter, ” van beide geslachten, die kruidengeneeskunde toegediend samen met het reciteren van magische formules. Ten slotte werd aangenomen dat sommige individuen (van beide geslachten) geheime heksenkrachten hadden, die ze kwaadwillig konden gebruiken om hun buren ziek te maken en te laten sterven; deze heksen werden zeer gevreesd.
Ceremonies. De belangrijkste Karok-riten betroffen “vernieuwing van de wereld” en het waarborgen van de stabiliteit tussen de jaarlijkse vieringen. Deze werden gecorreleerd met de seizoensgebonden beschikbaarheid van belangrijke voedselbronnen zoals zalm en eikels en betrokken rituele activiteit door priesters en priesteressen, samen met feesten, vertoon van rijkdom, en dansen op de begeleiding van liederen. Het meest bekend is de herfst hertenhuid dans, toen de huiden van albino herten werden weergegeven als rijkdom objecten. Minder belangrijk waren de Borsteldans, gehouden om een ziek kind te genezen; de Kickdans, om een zuigdokter te initiëren; en de Bloemdans, die de eerste menstruatie van een meisje viert. In de moderne tijd heeft de Borsteldans deels overleefd als een sociale en recreatieve functie; en sinds de jaren 1970 wordt de herfstceremonie van de wereldvernieuwing, met zijn hertenhuid dans, uitgevoerd op verschillende traditionele locaties.
Art. Zingen werd beschouwd als magische kracht te hebben – als een begeleiding van ceremoniële dansen, als een interpolatie in het reciteren van mythen en magische formules, en als een begeleiding van het gokken. Het reciteren van mythen zelf was van aanzienlijk ritueel belang. De beeldende kunst bleef beperkt tot lichaamsversiering (belangrijk in ceremonies) en mandenmakerijontwerp. In de moderne tijd, kennis en interesse blijven vooral in Borstel Dance songs en prestaties.
geneesmiddel. De twee belangrijkste vormen van aboriginal sjamanisme zijn hierboven beschreven. Men geloofde dat ernstige ziekte meestal werd veroorzaakt door een bovennatuurlijke “pijn” of ziekte object, ingediend in het lichaam van de patiënt. Bij kinderen kan de ziekte ook worden veroorzaakt door wangedrag van een familielid; wanneer de sjamaan een openbare bekentenis uitlokt, zal het kind herstellen. De kosten van sjamanen werden betaald voor de behandeling, maar moesten worden terugbetaald als de patiënt overleed. Sinds witte contact, inheemse medische praktijk is afgenomen in belang, maar tegenwoordig sommige interesse bestaat in het heropleven van het.
overlijden en leven na de dood. De lichamen van de doden werden begraven met inachtneming van vele taboes—bijvoorbeeld, rouwenden werd verboden om deel te nemen aan de jacht, verzamelen, mand maken, reizen, seks, of gokken. Na vijf dagen ging de geest van de overledene naar de hemel, waar een bijzonder gelukkige plek was gereserveerd voor rijke mensen en ceremoniële leiders. Als iemand in een gemeenschap een dans wil sponsoren binnen een jaar na iemands dood, moeten de rouwenden een schadevergoeding krijgen. Het uitspreken van de naam van een dode was een ernstige belediging; of het nu opzettelijk of per ongeluk werd gedaan, het moest worden gecompenseerd door betalingen aan de overlevenden.
Bibliografie
Bright, William (1957). De Karok Taal. University of California Publications in Linguistics, no. 13. Berkeley.Kroeber, Alfred L., and Edward W. Gifford (1980). Karok Mythen. Berkeley: University of California Press.
WILLIAM BRIGHT
